Cách chữa bệnh đau đại tràng – Tư vấn từ chuyên gia

Theo thống kê ở nước ta tỷ lệ người mắc bệnh đau đại tràng chiếm khoảng 20-30% trong số bệnh nhân tới khám ở các chuyên khoa tiêu hóa, trong đó tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nam giới. Đây thật sự là con số đáng báo động. Một điều đáng lưu ý là đa số bệnh nhân không biết rằng bệnh đau đại tràng có thể phát triển thành mãn tính và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như xuất huyết đại tràng, lủng đại tràng hay nguy hiểm hơn là ung thư đại tràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng bệnh nhân. Vậy bệnh đau đại tràng do đâu? Triệu chứng nhận diện và cách chữa bệnh đau đại tràng như thế nào? Phóng viêm đã có cuộc trao đổi nhanh với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa Ts.Phạm Hoàng Hải nhằm giúp độc giả có cái nhìn rõ hơn về căn bệnh này.

Nguyên nhân gây đau đại tràng

Phóng viên: Thưa bác sĩ, tỷ lệ người mắc bệnh đau đại tràng đang ngày càng có xu hướng tăng mạnh. Vậy xin ông cho biết nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này do đâu?

Bs Hoàng Hải: Đau đại tràng là một trong những bệnh lý ở đường tiêu hóa khá phổ biến ở nước ta. Căn bệnh này có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:

• Yếu tố ăn uống được cho là có tác động trực tiếp tới sự phát triển của bệnh. Chế độ ăn uống không hợp vệ sinh, thường xuyên ăn các thức ăn cay nóng, ăn thức ăn khó tiêu hóa…là những nguyên nhân khiến cho lớp niêm mạc đại tràng bị tổn thương.
• Do đại tràng bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm giun.
• Đau đại tràng cũng được coi là di chứng của các căn bệnh nhiễm khuẩn đường ruột, bệnh lị  amip  bệnh lao, Crohn, AIDS hoặc do ảnh hưởng của xị trị vùng bụng.
• Các nguyên nhân  gây đau đại tràng tự miễn như viêm đại tràng co thắt, viêm loét không đặc hiệu.
• Bên cạnh đó, bệnh rối loạn thần kinh thực vật cũng được cho là nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này.

Dấu hiệu của bệnh đau đại tràng

Phóng viên: Bác sĩ có thể nêu một vài triệu chứng của bệnh đau đại tràng để độc giả có thể sớm nhận diện được căn bệnh này không ạ?

Bs Hoàng Hải: Bệnh đau đại tràng thường tiến triển âm thầm và không có nhiều biểu hiện trong giai đoạn cấp tính. Người bệnh nên chú để sớm phát hiện ra bệnh thông qua các triệu chứng như đau âm ỉ vùng bụng dưới rốn, có khi cơn đau lan dọc theo khung đại tràng kèm theo hiện tượng chướng bụng, ăn không tiêu, bụng ì ạch khó chịu. Các cơn đau này hay xuất hiện vào buổi tối khiến cho người bệnh mất ngủ, hay bị đánh thức giữa đêm. Bên cạnh đó ở giai đoạn này người bệnh còn gặp một số triệu chứng khó chịu ở hoạt động đại tiện như mót rặn khi đi cầu và thường đi phân lỏng nhiều lần trong ngày khiến người bệnh bị mất nước trầm trọng.

Bệnh đau đại tràng cấp tính nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ tiến triển thành mãn tính với nhiều biểu hiện nặng như rối loạn đại tiện, đi ngoài phân táo lỏng thất thường, phân dính nhiều chất nhày và có khi lẫn cả máu. Các cơn đau thắt ở vùng bụng dưới cũng thường xuyên xuất hiện với cường độ mạnh hơn, cơn đau có thể lan sang hai bên mạn sườn. Trường hợp bệnh nặng có xuất huyết đại tràng thì bệnh nhân có thể bị thiếu máu dẫn đến hiện tượng hoa mắt, chóng mặt, suy kiệt sức khỏe.

Đại tràng bị viêm đau

Đau đại tràng có nguy hiểm không?

Phóng viên: Vâng có thể thấy những biểu hiện của bệnh đai đại tràng khá dữ dội và gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe cũng như chất lượng sống của người bệnh. Tuy nhiên nhiều người vẫn cho rằng căn bệnh này không nguy hiểm và khá thờ ơ không chú trọng việc điều trị bệnh, quan niệm này liệu có đúng không thưa bác sĩ?

Bs Hoàng Hải: Quả thật như tôi đã nêu ở trên khi bệnh mới khởi phát, đau đại tràng chỉ gây ra một số biểu hiện khó chịu như đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón. Những biểu hiện này lại rất giống với các căn bệnh đường tiêu hóa khác như viêm tá tràng, loét dạ dày, viêm ruột cấp  tính nên người bệnh chủ quan không đi khám và điều trị sớm khiến bệnh tình trở nặng và gây ra nhiều biến chứng như xuất huyết đại tràng gây chảy máu ồ ạt, thủng đại tràng, tắc ruột, lao màng bụng nếu bị đau đại tràng do lao, ung thư đại tràng. Những biến chứng kể trên đều khá nguy hiểm và có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh.

Cách chẩn đoán bệnh đau đại tràng

Phóng viên: Bác sĩ có thể nêu một số phương pháp chuẩn đoán bệnh đau đại tràng giúp bệnh nhân có thể khẳng định chính xác bệnh tình của mình được không ạ?

Bs Hoàng Hải :Để khẳng định chính xác mình có mắc bệnh đau đại tràng hay không thì ngay khi phát hiện ra các triệu chứng kể trên người bệnh cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế để các bác sĩ thăm khám kỹ càng. Các phương pháp chuẩn đoán căn bệnh này bao gồm:

• Khám sơ bộ: Bác sĩ sẽ đặt ra các câu hỏi như người bệnh có biểu hiện gì? triệu chứng bệnh xuất hiện từ khi nào? Một ngày đi cầu mấy lần? Phân có lẫn máu không ? Hay cách ăn uống sinh hoạt của bệnh nhân…Từ đó bác sĩ sẽ nắm sơ qua tình trạng bệnh tình và có căn cứ để xác định được nguyên nhân gây bệnh.
• Làm xét nghiệm: Bệnh nhân sẽ được tiến hành thực hiện các xét nghiệm cơ bản như xét nghiệm công thức máu,điện giải đồ, đánh giá chức năng thận,phẫu phân. Các xét nghiệm này sẽ giúp đánh giá tình trạng toàn thể của bệnh nhân và tìm ra yếu tố tiềm ẩn có liên quan đến bệnh đau đại tràng.
• Nội soi đại tràng: Nhằm quan sát và phát hiện ra các tổn thương trong lòng đại tràng như viêm, u, polyp…

Chuẩn đoán bệnh đau đại tràng bằng nội soi

Điều trị bệnh đau đại tràng

Phóng viên: Các phương pháp chữa bệnh đau đại tràng hiện đang được áp dụng là gì thưa bác sĩ?

Bs Hoàng Hải: Sau khi nắm rõ được tình trạng cụ thể của bệnh nhân thông qua thăm khám lâm sàng bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị phù hợp nhất cho người bệnh. Các phương pháp chữa bệnh đau đại tràng chủ yếu hiện nay là Tây y, Đông y hoặc Đông Tây y kết hợp.

• Về phương pháp chữa bệnh theo Tây y:

Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh mà bệnh nhân có thể được chỉ định các loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm, thuốc chống táo bón, thuốc trị tiêu chảy, thuốc chống co thắt, hay thuốc kháng sinh…Bên cạnh đó một số trường hợp có thể được chỉ định phẫu thuật, đặt đường truyền tĩnh mạch để bổ sung lượng máu thiếu hụt, truyền nước hoặc các chất điện giải cho cơ thể.

• Đối với phương pháp chữa đau đại tràng bằng Đông y:

Phương pháp này có ưu điểm vượt trội là không gây tác dụng phụ như thuốc Tây và tiết kiệm được chi phí cho người bệnh. Khi sử dụng thuốc Đông y chữa bệnh, bên cạnh việc sử dụng thuốc thì người bệnh cần kết hợp toàn diện nhiều cách khác như điều chỉnh chế độ ăn uống sinh hoạt cho hợp lý, nâng cao thể trạng bằng cách tập thể dục. Ngoài ra các phương pháp châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp cũng có thể được sử dụng để tăng hiệu quả của việc điều trị bằng thuốc.

Bằng cách kết hợp nhiều vị thảo dược tự nhiên các bài thuốc Đông y sẽ loại bỏ được cùng lúc nhiều triệu chứng của bệnh, đồng thời nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân và giúp ngăn ngừa bệnh tái phát trở lại.

Chi tiết: Bài thuốc đông y chữa bệnh viêm đại tràng

Phóng viên: Theo bác sĩ thì bệnh nhân cần thực hiện chế độ ăn uống, sinh hoạt như thế nào để mau lành bệnh?

Bs Hoàng Hải: Chế độ ăn uống sinh hoạt có ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả chữa bệnh đau đại tràng, do vậy để bệnh mau chóng được chữa khỏi thì bệnh nhân cần phải tuân thủ một số điều sau:

♦ Về chế độ sinh hoạt: Người bệnh cần chú ý ăn uống đúng giờ giấc, không bỏ bữa. Dành nhiều thời gian nghỉ ngơi. Tập thói quen đi đại tiện đúng giờ. Tăng cường vận động thể lực để  nâng cao sức khỏe. Tránh stress.

♦ Về chế độ ăn uống: Người bệnh không nên kiêng khem quá mức dẫn đến suy dinh dưỡng trầm trọng. Cần thực hiện chế độ ăn uống cân bằng dưỡng chất.

Người bệnh đau đại tràng cần kiêng ăn gia vị cay nóng

• Một số loại thức ăn được khuyên dùng cho người bệnh như các thức ăn giàu đạm ( thịt nạc, cá, sữa đậu nành), cần uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày và ăn các loại rau xanh có nhiều lá như rau muống, rau ngót, rau cải. Các loại trái cây như chuối, táo, lê cũng rất tốt cho người bệnh.
• Tránh ăn các thức ăn lạ. Một số loại thức ăn gây tiêu chảy và đau bụng như thức ăn nhiều dầu mỡ, rau sống, sữa chứa lactose cũng cần kiêng ăn trong những ngày bị bệnh. Ngoài ra người bệnh cần tránh các thức ăn cay nóng, dưa muối chua và tuyệt đối không nên uống bia rượu và hút thuốc lá khiến niêm mạc đại tràng bị kích thích.

Cách phòng ngừa đau đại tràng

Phóng viên: Bác sĩ có thể cho một vài lời khuyên giúp bạn đọc phòng ngừa được bệnh đau đại tràng không ạ?

Bs Hoàng Hải: Để tránh mắc phải căn bệnh này thì người dân cần lưu ý những điều sau:

• Tuân thủ nguyên tắc ăn chín, uống sôi. Hạn chế ăn các loại rau sống,gỏi cá, thịt tái…
• Tập luyện thể thao hàng ngày để nâng cao sức khỏe.
• Tăng sức để kháng cho cơ thể bằng một chế độ dinh dưỡng đầy đủ là cách phòng tránh bệnh hữu hiệu nhất.
• Cung cấp đủ nước cho cơ thể, mỗi ngày nên uống từ 2-3 lít nước.
• Bổ sung thêm chất xơ cho cơ thể bằng cách ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi giúp hệ tiêu hóa hoạt động khỏe mạnh.
• Giữ vệ sinh an toàn thực phẩm từ khâu chế biến đến khâu bảo quản, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn.
• Hạn chế uống bia rượu, hút thuốc lá và ăn các đồ ăn có tính cay nóng.
• Giữ cho tâm lý luôn được thoái mái, tránh để stress kéo dài.
• Bên cạnh các phương pháp trên thì người dân nên đi khám sức khỏe định kì 6 tháng/ lần. Biện pháp này không chỉ giúp tầm soát được bệnh đau đại tràng mà còn giúp mọi người sớm phát hiện ra nhiều bất thường khác về sức khỏe.

Vâng rất cảm ơn bác sĩ đã mang đến những thông tin hữu ích giúp đọc giả biết cách chữa trị và phòng tránh bệnh đau đại tràng tốt nhất!